Kiermasze bożonarodzeniowe w Metropolii to nie tylko krakowski Rynek Główny. Wybierając się na grudniowe „łowy” warto pamiętać o mniej sławnych miejscach, gdzie można kupić najlepsze lokalne smakołyki, wyroby rękodzieła i ozdoby.
Marek Mikos
Kraków Culture
współpraca: Agnieszka Radziszowska,
Stowarzyszenie Metropolia Krakowska
fot. SMK
Najstarszy, największy
Podobno pierwszy jarmark bożonarodzeniowy w Polsce urządzono w XVI wieku w Krakowie na Rynku Głównym, choć niektórzy uważają, że palma pierwszeństwa należy się Wrocławowi (my w Metropolii Krakowskiej podtrzymujemy swoją wersję...). A przecież krakowskie Sukiennice – idealne miejsce do urządzania targów w nawet najbardziej niesprzyjającej aurze – mają historię sięgającą połowy XIII wieku. W momencie lokacji Krakowa w 1257 roku książę Bolesław Wstydliwy zadeklarował, że na rynku powstaną kamienne kramy sukienne. Tworzyły one dwa rzędy z „uliczką” pośrodku – czyli podobnie, jak dziś na Rynku Głównym podczas bożonarodzeniowych czy wielkanocnych kiermaszów. Różnica jest taka, że tych uliczek mamy o wiele więcej – bo na Rynku na kilka tygodni wyrasta całe świąteczne miasteczko.
Przedświąteczny zakupowy zgiełk nie zamyka się jednak w Sukiennicach, które dziś mieszczą stałe kramy, restauracje, kawiarnie, a także oddział Muzeum Narodowego w Krakowie z galerią malarstwa. Jarmark Bożonarodzeniowy koncentruje się na płycie Rynku Głównego, gdzie ustawione są kramy w kształcie domków, duża świąteczna scena – i oczywiście wielka choinka!
Na tych targach, uznawanych w wielu rankingach za najlepsze w Polsce i jedne z najlepszych w Europie, można kupić niemal wszystko, co potrzebne na święta, a przy tym zjeść, wypić coś rozgrzewającego i śledzić wydarzenia na scenie. Wśród sprzedających dużą reprezentację stanowią zawsze przedstawiciele gmin Metropolii Krakowskiej oferujący lokalne smakołyki, takie jak kiełbasa lisiecka, pieczywo z tradycyjnych piekarni, miód, pierogi czy wyroby rękodzielnicze.
Swoją obecność na świątecznym Rynku mocno zaznacza gmina Zielonki, która na Jarmarku Bożonarodzeniowym ma nawet własny dzień – w tym roku przypada on na 10 grudnia. Ta sama gmina (a konkretnie Stowarzyszenie Koalicja dla Gminy Zielonki) urządziła już 3 grudnia w miejscowym Centrum Integracji Społecznej, Zielonecki Jarmark Bożonarodzeniowy. Inna gmina – Wielka Wieś – wystawia przez cały grudzień reprezentację swojego słynnego Wielkowiejskiego Targu w Galerii Bronowice.
Nie tylko Rynek, nie sam Kraków
Bożonarodzeniowe jarmarki w Krakowie nie ograniczają się do Rynku Głównego (patrz: lista poniżej), a na obszarze krakowskiego „obwarzanka” – do samej stolicy regionu. Każdy targ ma lokalną specyfikę związaną z unikatowymi regionalnymi produktami, miejscowymi producentami, rzemieślnikami i wystawcami, a także inwencją organizatorów. Warto zwracać uwagę nie tylko na wydarzenia posiadające już mocną markę, jak mający odsłony w każdej porze roku, będący również okazją do wydarzeń artystycznych, konferencji i spotkań Wielkowiejski Targ, ale też na niewielkie, klimatyczne i nierzadko ciekawie wyspecjalizowane, jak Kiermasz choinkowy w Zaciszu w gminie Zabierzów.
Wizyta w Mogilanach to dla dorosłych okazja do zakupów, a dla dzieci do uczestnictwa w świątecznych warsztatach. Swojemu kiermaszowi bożonarodzeniowemu urządzanemu 9 grudnia, organizatorzy dali zmysłowy tytuł Przedsmak świąt w Mogilańskim Dworze. Na wszystkich czeka też niezwykła tutejsza atrakcja – zabytkowy park z unikatową Aleją Grabową, w którym usytuowany jest dwór.
W Michałowicach też nie zapominają o dzieciach. Podczas Jarmarku Świątecznego, który widnieje w kalendarzu dzień po mogilańskim, odbędzie się filmowy seans świąteczny dla dzieci w Kinie za Rogiem. Organizatorzy kuszą również możliwością kupienia domowych ciast, potraw i przetworów, warzyw i owoców, miodów z miejscowych pasiek, a także pięknych świątecznych zabawek.
Jest w czym wybierać, bo 10 grudnia wyjątkowe atrakcje proponują także Wieliczka i Kocmyrzów-Luborzyca. Poza obowiązkowymi elementami Drugi Kiermasz Bożonarodzeniowy gminy Kocmyrzów-Luborzyca zachęca do posłuchania piosenek świątecznych i pastorałek oraz udziału w specjalnych konkursach. Według informacji prosto ze źródła to właśnie tam, na kiermaszu – ulokowanym na parkingu przy urzędzie gminy w Luborzycy – pojawią się Królowa Śniegu, śnieżynki i Święty Mikołaj.
Jeżeli z jakiegoś powodu nie możemy uczestniczyć w jarmarkach urządzanych dwa tygodnie przed wigilią, nadal mamy szanse i to już od piątku 15 grudnia. Tego dnia rozpocznie się trwający aż trzy dni Świątnicki Jarmark Bożonarodzeniowy. I tu zjawi się Święty Mikołaj, bardzo nowoczesny, bo wyposażony w symulator sań VR. Świątniki postawiły też na dodatkowe atrakcje w postaci świątecznych występów dzieci i grup teatralnych.
Wielkowiejski Targ w Szycach to bardzo rozbudowane, rozpisane na cały rok przedsięwzięcie. W odsłonie bożonarodzeniowej w sobotę 16 grudnia zasmakują zapewne miłośnicy rzeczy wyjątkowych: „Będą mogli Państwo przebierać w bogatej ofercie przedmiotów wykonanych na przykład z ceramiki czy drewna. #kupuję lokalnie” – zachęcają organizatorzy.
Równo tydzień przed wigilią hasłem „Idą święta!” ściągają gospodarze Kiermaszu i Zagrody Świętego Mikołaja na Rynku w Skawinie. W zagrodzie, rzecz jasna, rozsiądzie się Święty Mikołaj w towarzystwie reniferów i elfów. Będzie mroźna jaskinia z animacjami dla dzieci, seans zimowego kina, animacje świetlne, i… świąteczna szopka ze zwierzętami!
A potem, po kilku dniach, przyjdą długo wyczekiwane i – życzmy sobie wszyscy, by radosne i spokojne – święta.
Targi, kiermasze i jarmarki bożonarodzeniowe w Metropolii Krakowskiej, grudzień 2023
Szczegółowe informacje o poszczególnych wydarzeniach znajdziecie w zakładce W gminach Metropolii. Pogrubioną czcionką zaznaczyliśmy gminę Metropolii Krakowskiej, a w nawiasie podaliśmy miejscowość wydarzenia, jeżeli nie jest z nią tożsama. Wydarzenia uporządkowane są alfabetycznie według nazw gmin. W miarę napływania nowych informacji lista będzie aktualizowana.
- Jarmark Bożonarodzeniowy 2023, Kraków, Rynek Główny, 24.11–1.01.2024 https://karnet.krakowculture.pl/51339-krakow-wielka-wies-w-galerii-bronowice
- Wielka Wieś w Galerii Bronowice, Wielka Wieś (Kraków, Galeria Bronowice), 27.11–23.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51339-krakow-wielka-wies-w-galerii-bronowice
- Kiermasz choinkowy w Zaciszu, Zabierzów (Brzoskwinia), 2–23.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51503-krakow-kiermasz-choinkowy-w-zaciszu
- Targi Bożonarodzeniowe na placu Wolnica, Kraków, Plac Wolnica, 4–17.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51440-krakow-targi-bozonarodzeniowe-na-placu-wolnica
- Zielonecki Jarmark Bożonarodzeniowy, Zielonki, 3.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51535-krakow-zielonecki-jarmark-bozonarodzeniowy
- Kiermasz Bożonarodzeniowy w Mogilańskim Dworze, Mogilany, 9.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51474-krakow-kiermasz-bozonarodzeniowy-w-mogilanskim-dworze
- Drugi Kiermasz Bożonarodzeniowy w Kocmyrzowie-Luborzycy, Kocmyrzów-Luborzyca, 10.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51377-krakow-drugi-kiermasz-bozonarodzeniowy-w-kocmyrzowie-luborzycy
- Jarmark Świąteczny w Michałowicach, Michałowice, 10.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51351-krakow-jarmark-swiateczny-w-michalowicach
- Jarmark Świąteczny w Wieliczce, Wieliczka, 10.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51434-krakow-jarmark-swiateczny-w-wieliczce
- Wielki Kiermasz Aniołów, Zabierzów (Kochanów), 10.12.23 https://karnet.krakowculture.pl/51761-krakow-wielki-kiermasz-aniolow
- Zielonki na krakowskim rynku, Zielonki/Rynek Główny w Krakowie, 10.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51457-krakow-zielonki-na-krakowskim-rynku
- Świętuj Story – Targi lokalnych rzemieślników, Kraków Story w Pawilonie Wyspiańskiego, Kraków, 11.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51522-krakow-swietuj-story-targi-lokalnych-rzemieslnikow
- Świątnicki Jarmark Bożonarodzeniowy, Świątniki Górne, 15–17.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51114-krakow-swiatnicki-jarmark-bozonarodzeniowy
- Kiermash Świąteczne prezenty x Art & Food Bazar, Kraków, Hala Cracovii, 16.12.2023
- Jarmark Świąteczny w Niepołomicach, Niepołomice, 16, 17.12.2023
- Wielkowiejski Targ, Wielka Wieś (Szyce), 16.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51338-krakow-wielkowiejski-targ
- Kiermasz Świąteczny w SP Biskupice, Biskupice, 17.12.2023, https://karnet.krakowculture.pl/51732-krakow-kiermasz-swiateczny-w-sp-biskupice
- Kiermasz Bożonarodzeniowy w Wawrzeńczycach, Igołomia-Wawrzeńczyce, 17.12.2023 https://karnet.krakowculture.pl/51787-krakow-kiermasz-bozonarodzeniowy-w-wawrzenczycach
- Idą święta! Kiermasz i Zagroda Świętego Mikołaja na Rynku w Skawinie, Skawina, 17.12.2023
