Wiele osób i instytucji dołożyło starań, żeby kilkaset metrów od Rynku Głównego powstał nowy miejski teren zielony – park im. Wisławy Szymborskiej.
Grzegorz Słącz
Kraków Culture
Przez wiele lat w tym miejscu funkcjonował prowizoryczny parking z wjazdem od ul. Karmelickiej, a kolejne zmiany właścicieli i niezrealizowane koncepcje zagospodarowania terenu sprawiały, że niszczejący plac coraz bardziej odbiegał wyglądem od charakteru ścisłego centrum miasta. Od ponad dziesięciu lat aktywiści miejscy zabiegali o to, by powstał tam park – petycję w tej sprawie podpisało kilka tysięcy mieszkańców, a w akcję zaangażowały się również znane krakowskie osobistości. Te starania zostały uwieńczone sukcesem: realizacja projektu stałą się możliwa dzięki budżetowi obywatelskiemu Miasta Krakowa. Kolejna petycja – o nadanie parkowi imienia Wisławy Szymborskiej – spotkała się z powszechną aprobatą, a odpowiednią uchwałę Rada Miasta Krakowa zaakceptowała jednogłośnie 10 czerwca 2020 roku. W uzasadnieniu uchwały czytamy: „W naszej opinii jest to wyjątkowa forma uczczenia pamięci o Noblistce. Wyjątkowa jest bowiem lokalizacja parku – w sąsiedztwie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej oraz Domu Literatów przy ul. Krupniczej, w którym autorka spędziła znaczną część swojego twórczego życia. Nade wszystko jednak jest to spełnienie woli mieszkańców Krakowa, którzy licznie podpisali się pod petycją »TAK dla Parku im. Wisławy Szymborskiej«, oraz środowisk twórczych popierających tę ideę”.
Prace nad utworzeniem parku finalizowane są w oficjalnie ustanowionym przez Senat RP Roku Szymborskiej, a jego otwarcie planowane jest na 2 lipca – czyli w 100. urodziny poetki. W przedsięwzięcie zaangażowały się m.in. Wojewódzka Biblioteka Publiczna – której „Zielona czytelnia” w ogrodzie przylegającym do parku powstawała równolegle – oraz Fundacja Wisławy Szymborskiej koordynująca jubileuszowe wydarzenia. Całość projektu realizuje Zarząd Zieleni Miejskiej, a jego koncepcja wpisuje się w nurt wysiłków na rzecz przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian klimatycznych. Bioróżnorodność parkowej zieleni tworzy ponad dwadzieścia gatunków drzew (w tym grupa drzew owocowych) oraz blisko dwadzieścia gatunków krzewów, a także bogactwo innych roślin, zakomponowanych m.in. w „ogrody sensoryczne” – niebieski, żółty, czerwony i zielony. Znajdziemy tu również zagajnik, łąkę, zbiorniki wodne i łączący je strumień... Część drzew to tzw. climate trees – gatunki zyskujące coraz większą popularność wśród projektantów zieleni na całym świecie – takie jak grab pospolity Carpinus betulus, leszczyna turecka Corylus colurna czy chmielograb europejski Ostrya carpinifolia, które wykazują tolerancję na zmienne czy nawet skrajne warunki pogodowe i wodne.
Na infrastrukturę parku składają się rozmaite elementy małej architektury – od ławek po stojaki rowerowe – ale także elementy nawiązujące wprost do postaci i twórczości Wisławy Szymborskiej. Znajdziemy tu kompozycję na murze przywołującą jej ulubione przedmioty, instalacje pozwalające stworzyć własny tekst na wzór tworzonych przez poetkę z fragmentów gazet „wyklejanek”, a także fragmenty jej wierszy. No i oczywiście parasolki – które notorycznie gubiła… Czy czułaby się tu jak u siebie? Z pewnością tak, tym bardziej że już za kilka miesięcy w pobliskim Małopolskim Ogrodzie Sztuki otwarta zostanie wystawa Jarmark cudów nawiązująca do domowych pasji poetki i przedmiotów, którymi uwielbiała się otaczać. Okolice ulicy Rajskiej staną się w Roku Szymborskiej najlepszym miejscem do czytania, kontemplowania i odpoczynku w świecie poezji.
Projekt: Gajda Architektura Krajobrazu, wizualizacja / z archiwum Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie
