Jak odnaleźć własne „ja” w świecie zdominowanym przez religię? Jak wyglądał proces rozstania z jedną z najbardziej ortodoksyjnych wspólnot wyznaniowych na świecie? W ramach pasma literackiego na Prologu 30. Festiwalu Kultury Żydowskiej zapraszamy na internetową rozmowę z Shulemem Deenem – autorem książki „Kto odejdzie, już nie wróci. Jak opuściłem świat chasydów”, której polskie wydanie w przekładzie Barbary Gadomskiej ukazało się niedawno nakładem wydawnictwa Czarne. Rozmowę poprowadzi Marcin Wodziński – profesor historii i literatury żydowskiej specjalizujący się w dziejach chasydyzmu, autor m.in. monografii „Chasydyzm. Atlas historyczny”.
Transmisja online 26 listopada (czwartek) o godz. 18.00 na profilach Kraków Miasto Literatury UNESCO i Jewish Culture Festival oraz na platformie PLAY KRAKÓW – www.playkrakow.com.
SHULEM DEEN urodził się w 1974 roku w New Square – ośmiotysięcznej miejscowości w stanie Nowy Jork zamieszkałej wyłącznie przez wspólnotę chasydzkich Żydów, w większości związanych z dynastią Skwerów, której korzenie sięgają miasta Skwyra na dzisiejszej Ukrainie. W wieku 18 lat ożenił się z dziewczyną, z którą rozmawiał przed ślubem ok. 7 minut. Wiedział wówczas więcej o uboju zwierząt w starożytnej Świątyni Jerozolimskiej niż o seksualności, filmach i literaturze. Kilka lat później był już ojcem pięciu dzieci. Dni spędzał na studiowaniu Talmudu i modlitwie – nie oglądał telewizji, nie słuchał radia, nie czytał gazet.
W książce „Kto odejdzie, już nie wróci” Deen opisuje poruszającą historię utraty wiary i odejścia od praw rządzących wspólnotą. Począwszy od pisanego od 2003 roku bloga „Hasidic Rebel”, przez wydalenie ze społeczności i przeprowadzkę na Brooklyn, aż po rozwód i utratę kontaktu z własnymi dziećmi – w swojej książce przybliża nam dramatyczny konflikt pomiędzy „ja” indywidualnym i kolektywnym, ale też okazuje empatię i zrozumienie wobec ludzi, dla których horyzontem doświadczeń pozostaje tradycja i wspólnota.
MARCIN WODZIŃSKI – profesor historii i literatury żydowskiej, kierownik Katedry Judaistyki im. T. Taubego Uniwersytetu Wrocławskiego. Obszar jego zainteresowań naukowych to historia społeczna Żydów w XIX wieku, dzieje Żydów na Śląsku oraz żydowska kultura materialna. Jest autorem licznych publikacji, m.in. książek: „Hebrajskie inskrypcje na Śląsku XIII–XVIII wieku” (1996); „Haskalah and Hasidism” (2005); a także wydanej po polsku trylogii: „Chasydyzm. Wszystko, co najważniejsze”, „Chasydyzm. Źródła, metody, perspektywy” i „Chasydyzm. Atlas historyczny” (wyd. Austeria 2019).
Spotkanie zapowiada grudniowe pasmo literackie na Prologu 30. Festiwalu Kultury Żydowskiej, które odbędzie się w wersji online w dniach 12-18 grudnia, towarzysząc obchodom Chanuki – Święta Świateł.
Organizatorem spotkania i pasma literackiego w ramach Prologu 30. Festiwalu Kultury Żydowskiej jest KBF, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Wydarzenie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
