Fotografie Jerzego Gawła obejmują dwa wiodące, pozornie różne tematy: kobiece akty i architekturę Krakowa, które łączy jedno – przemijalność. Czas zabierze kobietom z fotografii młodość, a zabytkom miasta doda monumentalności i charakteru. Prace prezentowane na wystawie powstawały na przestrzeni piętnastu lat. Zobaczymy negatywy dające efekt kontrastowego kolażu fotograficznego. Potencjalną nieufność odbiorcy wobec czysto estetycznych zdjęć przełamują achromatyczność (cała paleta szarości) i niedoskonałość techniki gumowej.
Wszystkie fotografie eksponowane w Pawilonie Wyspiańskiego to odbitki wykonane w technice gumy chromianowej poprzez wielokrotne nakładanie warstw gumy i pigmentu na obraz i długie naświetlanie (trzy- lub czterokrotne). Guma arabska stanowi spoiwo łączące pigment z podłożem, dwuchromian sodu uwrażliwia zaś całość na światło, a następnie jest wymywany podczas wywoływania. Na fotografii pozostają, podobnie jak na papirusach egipskich, guma arabska i pigment. Charakteryzuje je sprawdzona trwałość – mogą przetrwać kilka tysięcy lat.
Technika gumowa nie jest współcześnie zbyt popularna, tymczasem 150 lat temu funkcjonowała niemal równolegle z innymi, aż do czasu dominacji odbitek żelatynowo-srebrowych, znacznie prostszych i dających lepsze efekty. Czasy świetności gumy chromianowej przypadają na przełom XIX i XX wieku i łączą się z rozkwitem grupy „Trójlistek wiedeński” – założonej pod koniec XIX wieku przez Hugo Henneberga, Heinricha Kuehna i Hansa Watzeka – dzięki której doceniono niedoskonałości tej metody kojarzącej się z obrazami impresjonistów.
„Sam przez wiele lat byłem tylko odbiorcą sztuki, dlatego bliżej mi jest oglądającemu niż artyście. Moje fotografie zabytków Krakowa często mają sztafaż w postaci ludzkich sylwetek, a nawet jeśli są bezludne, w domyśle zawsze odnoszą się jednak do człowieka. Pomniki architektury Krakowa są bezlitosne wobec ludzi – same z upływem czasu stają się coraz piękniejsze i patrzą beznamiętnie na starzenie się pięknych kobiet. A dlaczego akty kobiece? Istotną funkcją fotografii jest dokumentowanie rzeczywistości, nie tylko zarejestrowanie przedmiotów, ale też utrwalanie przeżyć. A jak inaczej udokumentować zachwyt nad kobiecym ciałem, jeśli nie poprzez akt?” – mówi Jerzy Gaweł.
Jerzy Gaweł – współtwórca Krakowskich Szkół Artystycznych. Przez wiele lat pracował jako fotograf mody. Juror konkursów dla projektantów mody w Polsce, Niemczech, Słowacji i Chinach. Autor zdjęć do ośmiu billboardów, licznych katalogów firmowych i magazynów mody. Obecnie uczy dwóch przedmiotów w Szkole Kreatywnej Fotografii – aktu i techniki gumy chromianowej.
