W 2017 roku cykl filmowy w Muzum Sztki I Techniki Japońskiej Manggha przybiera nieco rozszerzoną formułę, co tłumaczy pojawienie sie terminu „konteksty”. Prowadzenie i przygotowanie wykładów: dr Piotr Kletowski, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ.
Wszystkie spotkania rozpoczynają się o godzinie 18.00.
Druga wojna światowa nie zaczęła się w Europie, lecz na Dalekim Wschodzie, gdzie w 1931 roku wojska cesarza Japonii wkroczyły do Mandżurii, wcześniej już – bo w roku 1910 – anektując Koreę. I nie w Europie zakończył się ten najkrwawszy w dziejach ludzkości konflikt, lecz również w Azji, a konkretnie w Japonii – jedynym kraju zbombardowanym ładunkami nuklearnymi przez samoloty amerykańskiego lotnictwa powietrznego.
Wojna – okrutny żywioł, dzielący narody przez politykę, lecz łączący je w tragedii i bólu umierania – staje się tematem wielu arcydzieł japońskiego i chińskiego kina – kinematografii dwóch narodów najbardziej doświadczonych przez wojenny konflikt. Chiny – ofiara japońskiego agresora mordującego setki tysięcy cywilów, ale i Japonia – której ludność cywilna cierpiała niewymownie z powodu szaleńczej militarystycznej polityki rządzących – od zakończenia wojny poprzez kinematograficzne obrazy próbują mówić o piekle wojny, o okrucieństwie, ale i bohaterstwie żołnierzy, o przerażającym cierpieniu niewinnych, krwawej machinie historii, lecz i o wielkości ludzkiego ducha potrafiącego ją zatrzymać. XI Akademia Kina Japońskiego poświęcona jest filmom opisującym tragiczne relacje między Japończykami i Chińczykami, dziełom, które powstały nie po to, by dzielić, lecz – poprzez opis nawet tych najbardziej tragicznych wydarzeń – łączyć we wspólnym wysiłku życia w prawdzie, wybaczeniu i solidarności.
14 lutego 2017
Japoński militaryzm na ekranie, czyli dlaczego „dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane”. Analiza zjawiska na przykładzie hagiograficznego filmu Admirał Yamamoto (Rengō kantai shirei chōkan: Yamamoto Isoroku, 1968), reż. Seiji Maruyama, z Toshirem Mifunem w roli głównej. Czas trwania: 120′
14 marca 2017
„Wszyscy maszerowali, ale nie wszyscy myśleli tak samo” – humanista w piekle wojny, czyli portret jednostki zmuszonej do zabijania wbrew jej woli. Epopeja Dola człowiecza (Ningen no jōken, 1959–1961) Masakiego Kobayashiego jako przykład japońskiego autobiograficznego filmu pacyfistycznego. Czas trwania: 180′
11 kwietnia 2017
Wojna czyni z każdego człowieka żołnierza walczącego o swe życie – doświadczenie wojenne chińskich cywilów jako temat kina chińskiego. Analiza zjawiska na przykładzie filmowej adaptacji powieści Mo Yana Czerwone sorgo (Hong gao liang, 1987) Zhanga Yimou. Czas trwania: 100′
9 maja 2017
Kat czy ofiara? Obraz żołnierskiej gehenny w japońskim kulturze drugiej połowy XX wieku. Analiza zjawiska na przykładzie powieści Shōheia Ōoki Ognie polne i jej filmowych adaptacji, przede wszystkim filmu Ognie polne (Nobi, 1959) Kona Ichikawy. Czas trwania: 120′
13 czerwca 2017
Apocalypsis cum figuris – śmierć miasta, czyli masakra w Nankinie jako historyczna trauma. Omówienie filmu Miasto życia i śmierci (Nanjing! Nanjing!, 2009) Chuana Lu i innych dzieł podejmujących temat masakry nankińskiej. Czas trwania: 132′
10 października 2017
„Wpatrzeni w Słońce Śmierci” – bohaterstwo (?) żołnierzy japońskich w czasie drugiej wojny światowej. Heroizm jednostek wobec zbrodniczej ideologii państwa – rzecz o Dziennikach kamikaze (Aa dōki no sakura, 1967), reż. Sadao Nakajima. Czas trwania: 120′
14 listopada 2017
Chińskie kino wojenne – od „czerwonej propagandy” kinematografii maoistowskiej po superprodukcje w hollywoodzkim stylu. Analiza zjawiska na przykładzie filmu Przeprawa (Crossing, 2015), reż. John Woo, Czas trwania: 120′
12 grudnia 2017
Hibakusha-eiga, czyli obrazy totalnego zniszczenia – naród japoński jako ofiara zagłady nuklearnej – Czarny deszcz (Kuroi ame, 1989), reż. Shōhei Imamura. Czas trwania: 120′
9 stycznia 2018
Wojna jako starcie, czy spotkanie kultur? Wesołych Świąt, pułkowniku Lawrence (Ohayo!, Merry Christmas Mr. Lawrence, 1983), reż. Nagisa Ōshima. Czas trwania: 120
