Od klasyków myśli starożytnej, przez poruszające opowiadania z najnowszą historią w tle, po pokrzepiające refleksje czołowych autorytetów współczesności i detektywistyczne intrygi z grodu nad Wisłą – krakowscy księgarze potrafią zainteresować nieoczywistymi pozycjami. Jakie rekomendacje przygotowali na sierpień?
Poleca Katarzyna Klimek (Księgarnia Karakter)
„Wiesz, dziewczynko, opowiem ci bajkę o RuRu. Jak nie będziesz mogła spać, dziewczynko, to opowiem ci bajkę o RuRu”.
RuRu Joanny Rudniańskiej to zbiór dziewięciu opowiadań – odrębnych historii bohaterów (najczęściej kobiet) przedstawionych z odmiennych perspektyw i rozgrywających się w różnych czasach i miejscach. Tłem dla ich losów są wydarzenia historyczne: Holocaust, wywózka na Sybir, Marzec 1968. Przeszłość ma znaczenie dla przyszłości postaci, ale nie dominuje w opowiadaniach. Ważne są tu drobiazgi, szczegóły i przedmioty – to one pozostają w pamięci czytelnika. Obserwujemy międzypokoleniowe relacje i ważne społecznie zjawiska, jak wpływ social mediów, rozwód rodziców, depresja i izolacja jednostki czy patologia w rodzinie. Rudniańska porusza tematy niezwykle istotne, ale daleka jest od oceniania, jej bohaterowie domagają się uważności, zrozumienia i należytej troski. Każdy z nich ma bowiem pod swym łóżkiem kudłate RuRu, które straszy. Lektura obowiązkowa!
Poleca Agnieszka Kozioł (Księgarnia CUD)
Korzystając z dużej ilości czasu wolnego, sięgnęłam po książkę Howarda C. Cutlera i Jego Świątobliwości Dalajlamy zatytułowaną Sztuka szczęścia w trudnych czasach. Od początku wiedziałam, że choć została wydana przed pandemią koronawirusa i obecnym kryzysem, to będzie miała wydźwięk ponadczasowy. Nie myliłam się. Cutler w roli narratora opiera się na rozmowach prowadzonych z Dalajlamą na temat trudnych momentów w życiu człowieka jako indywidualnego obywatela, a także katastrof z udziałem całych społeczeństw. Przykłady opowieści buddyjskich i badań naukowych dają przyjemny efekt połączenia zasad z Dalekiego Wschodu z racjami współczesnego człowieka Zachodu. Czytając książkę, można zacząć kwestionować granicę pomiędzy dobrem jednostki a dobrem wspólnoty. Pomaga to w rozstrzyganiu dylematów w okolicznościach, które zmuszają nas do poświęceń w celu dobra ogółu, i wspiera w samodoskonaleniu się, którego skutkiem jest podniesienie wartości całego społeczeństwa.
Z ust Cutlera pada pytanie: „Ja czy my?”. Dalajlama odpowiada: „Oba podejścia są najlepsze!”. Dlaczego? Tego dowiecie się, wertując kolejne kartki książki Sztuka szczęścia w trudnych czasach.
Poleca Karolina Szubryt-Zaporowska (Księgarnia Skrzat)
Kama, Zuza, Krzysiek i Wojtek, czyli drużyna detektywistyczna – bohaterowie książki Tajemnice krakowskich pocztówek Beaty Sarnowskiej – ruszają z dziadkiem Kamy do Krakowa na urodziny jego przyjaciela. Tu następują komplikacje: starszy pan ląduje w szpitalu, prezent urodzinowy ginie, a dzieciaki trafiają na pocztówki z zagadkami. Kto i dlaczego je podrzuca? Mali detektywi podejmują trop i przemierzają Kraków, poznając jego tradycje, zabytki, niezwykłe miejsca.
Autorka sprawnie łączy powieść detektywistyczną z elementami gry miejskiej i przewodnika. Młody czytelnik polubi zawadiacką paczkę, zwroty akcji, pozornie groźne sytuacje (dreszczyk emocji musi być!). Atutem publikacji jest element edukacyjny: liczne wiadomości o dziejach i tradycjach miasta, zachęta do śledzenia akcji i rozwiązania zagadki wraz z bohaterami. Napisaną wartko, żywym językiem historię wzbogaca szata graficzna. Nieco łobuzerskie ilustracje Artura Nowickiego połączono ze zdjęciami zabytków, a na wewnętrznych stronach okładki dodano mapy. Przygody bohaterów mogą więc też posłużyć jako miejski spacerownik.
Poleca Robert Gardas (Antykwariat Kamiński)
Kończąc lekturę Sztuki wojny Sun Tzu, sięgnąłem dla równowagi po coś dobrze mi znanego – Rozmyślania Marka Aureliusza. Trochę bezwiednie porównując te z pozoru tak różne książki, doszedłem do zaskakującej refleksji: Sztuka wojny pisana 2500 lat temu jest określana jako zestawienie rad i zaleceń dla każdego, także współcześnie, kto stawia czoła wyzwaniom i walczy o swoją pozycję w społeczeństwie. Rozmyślania zaś, powstałe około 1800 lat temu, prezentowane są jako zbiór myśli i aforyzmów mających służyć poznaniu samego siebie, medytacji, terapii czy też jako podręcznik praktycznej filozofii życiowej.
Część historyków uważa, że cesarz Marek Aureliusz pisał swoje dzieło dla syna i następcy Kommodusa. Notatki sporządzał podczas kampanii wojennych, a pisząc w okopach, na pewno traktował Rozmyślania jako terapię emocji (tu przypominają się pierwsze sceny filmu Gladiator). Jednak Kommodus nie był zbyt uważnym czytelnikiem ojcowskiego dzieła, a już niewątpliwie nie kierował się żadną z przedstawionych tam zasad.
Nam, Europejczykom, praca Marka Aureliusza towarzyszy intelektualnie od 1559 roku (pierwsze drukowane wydanie). Chińscy historycy w rozmowach z europejskimi kolegami często podkreślają, że głównym źródłem dominacji Zachodu w relacjach z Państwem Środka była religia. Czyżby nie znali Marka Aureliusza i jego dzieła? Przecież na stronach Rozmyślań cesarz dowodzi, że do nas należy wybór dobra lub zła, a współpraca jest przeznaczeniem ludzkości. To właśnie ze stoicyzmu zaczerpnięto pojęcie praw człowieka oraz przekonanie, że kierują nami nie czynniki zewnętrzne, lecz to właśnie człowiek ma olbrzymi potencjał do samosterowania, samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków w oparciu o własny umysł. Szanujmy Marka Aureliusza!
***
Księgarnia Karakter powstała w 2018 roku z inicjatywy Wydawnictwa Karakter. Mieści się trzy minuty biegiem od Rynku, w samym sercu Krakowa: przy ulicy Tarłowskiej 12. Oprócz książek renomowanej krakowskiej oficyny znajdziecie tutaj beletrystykę, reportaże, eseistykę, bogaty wybór literatury dziecięcej, poezję, w tym sporo niszowych wydawnictw i nieoczywistych, często trudno dostępnych pozycji. W księgarni często goszczą warsztaty, spotkania autorskie i cała masa wydarzeń, które wymyślają dwie niestrudzone księgarki: Kasia i Basia. Nie napijecie się tutaj kawy, ale za to możecie z nimi podyskutować o książkach.
Księgarnia CUD (akronim od Ciało – Umysł – Duch) to bez wątpienia jedno z najbardziej oryginalnych miejsc na księgarskiej mapie Krakowa. Położona jest przy Małym Rynku pod numerem 4 – drzwi w drzwi z podróżniczą Bonobo – i oferuje ponad siedem tysięcy pozycji książkowych z różnych dziedzin. Zdrowie, psychologia, relacje, umysł, diety, religie, filozofia Wschodu, buddyzm, feng shui, magia, duchowość, szamanizm, a nawet... UFO – czego tu nie ma! W Cudzie każdy znajdzie coś dla siebie, jak również mnóstwo pomysłów na prezent dla bliskich.
Skrzat to niewielka lokalna sieć księgarń dysponująca trzema punktami w Krakowie – przy ulicach Prądnickiej 77 i Na Kozłówce 8, a także na osiedlu Niepodległości 3. Obok pozycji krakowskiego wydawnictwa o tej samej nazwie specjalizującego się w literaturze dziecięcej i młodzieżowej księgarnie oferują wybrane pozycje z obszaru współczesnej prozy i literatury faktu.
Antykwariat Kamiński to najstarszy działający nieprzerwanie do chwili obecnej antykwariat w Polsce. Zajmuje niewielki, urokliwy lokal przy ulicy św. Jana 3. Korzeniami sięga założonej w 1934 roku księgarni Stefana Kamińskiego, w której dwa lata później powstał dział antykwaryczny, a potem także wypożyczalnia książek. Przedwojenny założyciel antykwariatu to barwna postać w dziejach polskiego księgarstwa, w czasie okupacji zaangażowany w szeroko zakrojoną działalność konspiracyjną. W stałej ofercie antykwariatu noszącego do dziś nazwisko swojego twórcy znajdują się książki z zakresu historii i teorii literatury, literatury pięknej, sztuk pięknych, religii, a także wydania bibliofilskie, starodruki i stare czasopisma. Antykwariat posiada również bogate zbiory grafik, starych map i pocztówek.
W cyklu „Z księgarskiej półki” prezentujemy recenzje przygotowane przez krakowskich księgarzy. Współpraca ta jest elementem programu ochronnego Księgarnie odporne realizowanego przez Miasto Kraków i Krakowskie Biuro Festiwalowe w związku z kryzysem gospodarczym wywołanym przez pandemię koronawirusa. Polecane książki można zamówić bezpośrednio u księgarzy, wspierając lokalną przedsiębiorczość w tym trudnym dla wszystkich czasie. Opisy księgarń przygotował Krzysztof Żwirski.