W 2018 roku w mury krakowskiej świątyni sztuki wkroczył niepokorny duch artystów – w formule nawiązującej do tradycji, lecz z nową energią i otwartym spojrzeniem w przyszłość.
Zorganizowany w Pałacu Sztuki TPSP po raz pierwszy w październiku 2018 roku Krakowski Salon Sztuki wpisał się w istniejącą w mieście potrzebę spotkania – zarówno w gronie związanych z Krakowem artystów, jak i zaproszonej publiczności. W intencji organizatorów, Krakowskiego Biura Festiwalowego oraz Fundacji Artyści Innowacja Teoria, cykliczne wydarzenie ma integrować lokalne środowisko artystyczne, a miłośnikom sztuki umożliwiać kontakt z najnowszymi tworzonymi w Krakowie realizacjami. Pierwsza edycja kładła silny nacisk na ideę „sojuszników sztuki” – prywatnych mecenasów i przyjaciół sztuk wizualnych. Za najlepszą dla realizacji tych założeń uznano tradycyjną formułę salonu artystycznego, a za naturalne miejsce do wcielenia ich w życie – secesyjny gmach Pałacu Sztuki, siedzibę Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.
Otwarty w 1901 roku budynek wzorowany na pawilonie wystawowym Secesji Wiedeńskiej pomyślany został jako świątynia sztuki. Dominująca nad głównym wejściem głowa Apollina otoczona promieniami oraz umieszczone wśród liści wawrzynu godło artystów symbolizują moc władającego tym miejscem artystycznego kunsztu. Od strony placu Szczepańskiego na ścianie gmachu króluje spiżowe popiersie Jana Matejki, ozdobiona biustami kilku artystów ściana od strony Plant tworzy tło dla profilu Artura Grottgera z pobliskiego pomnika projektu Wacława Szymanowskiego. Okalający budynek monumentalny fryz skomponowany przez Jacka Malczewskiego przedstawia pochody artystów – szczęśliwych oraz tych, których sztuka ugina i łamie – a towarzyszą im ukazane symbolicznie Wiara, Miłość i Nadzieja oraz Rozpacz, Ból i Zwątpienie…
Usytuowany na działce zakupionej za pieniądze ze sprzedaży cyklu rysunków Artura Grottgera Pałac Sztuki od początku miał służyć lokalnemu środowisku artystycznemu. Działającemu w Krakowie od połowy XIX wieku Towarzystwu zależało na krzewieniu wiedzy o sztuce i propagowaniu postawy zaangażowania w sprawy artystów. Właśnie dlatego w jednej z pierwszych odezw prasowych dyrekcja zobowiązywała się zorganizować „zbiór znakomitszych dzieł sztuki, na których by smak ogólny mógł się wykształcać, zamiłowanie sztuki wzrastać i krytyka zdrowa a sprawiedliwa wyrabiać się miała”. Organizacja w tym miejscu już w XXI wieku Krakowskiego Salonu Sztuki wpisała się w najlepsze tradycje TPSP.
W 2018 roku w zorganizowanej w Pałacu Sztuki wystawie Krakowskiego Salonu Sztuki wzięło udział 116 artystek i artystów. Publiczność mogła obejrzeć blisko 200 najnowszych prac: obrazy, rysunki, grafiki, fotografie, rzeźby, obiekty i instalacje, prace wideo, dokumentacje działań performatywnych oraz realizacje eksperymentujące z obrazem i dźwiękiem, działania na żywo. Niecodzienna, wykorzystująca materiały z recyklingu aranżacja wystawy kompletnie odmieniła tradycyjną przestrzeń Pałacu Sztuki, podkreślając różnorodność prezentowanych dzieł i zapraszając do poszukiwania własnych odkryć i ścieżek zwiedzania. Wyrazem otwarcia Salonu na publiczność oraz jej opinie o prezentowanych dziełach było przeznaczenie jednej z nagród Krakowskiego Salonu Sztuki dla autora pracy, której odwiedzający wystawę przyznali w głosowaniu największą liczbę rekomendacji. Po raz pierwszy wręczono także prywatne Stypendium Twórcze im. Wojtka Falęckiego, ufundowane przez żonę i córkę znanego kolekcjonera.
Druga edycja Salonu, zorganizowana w listopadzie ubiegłego roku, także odwoływała się do pojęcia „salonu artystycznego” – o ile jednak w roku 2018 punktem odniesienia dla autorów koncepcji wydarzenia były salony oficjalne, teraz ich uwaga skierowała się w stronę prywatnych salonów towarzysko-kulturalnych, jakie pod koniec XIX wieku prowadzono w wielu zamożnych krakowskich domach. Atmosfera kameralnego spotkania, gdzie w towarzystwie przyjaciół i znajomych dyskutuje się o sztuce i aktualnych wydarzeniach, znalazła odbicie zarówno w aranżacji wystawy, jak i w programie towarzyszących jej wydarzeń. W trakcie dziesięciu listopadowych dni Pałac Sztuki odwiedziło aż 8000 osób, które obejrzały ponad 130 nowych prac stworzonych przez 112 artystów i kolektywów. Dużym zainteresowaniem publiczności cieszyło się odbywające się w przestrzeni wystawy Sympozjum – cykl debat i wykładów na temat kwestii reprezentacji i towarzyskości w polskim świecie sztuki. Podobnie jak rok wcześniej przyznano nagrody, a część prac została sprzedana podczas wieńczącej wydarzenie aukcji. Po raz kolejny najlepsze artystyczne tradycje Krakowa udało się połączyć z buzującą w mieście energią współczesności. (Dorota Dziunikowska, magazyn „Karnet”)
