Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie

Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec (ok. 40 km. od Krakowa) został utworzony 1 stycznia 2007. Aktualna ekspozycja obejmuje 25 zabytkowych obiektów budownictwa drewnianego i 17 obiektów małej architektury (tj. kapliczki, krzyże przydrożne, studnie, pasieki, płoty okalające ogródki kwiatowe, poletka z uprawami) ukazujących tradycyjną kulturę ludową Krakowiaków Zachodnich.


Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec został utworzony 1 stycznia 2007. Aktualna ekspozycja obejmuje 25 zabytkowych obiektów budownictwa drewnianego i 17 obiektów małej architektury (tj. kapliczki, krzyże przydrożne, studnie, pasieki, płoty okalające ogródki kwiatowe, poletka z uprawami) ukazujących tradycyjną kulturę ludową Krakowiaków Zachodnich. Wśród nich znajduje się XVII-wieczny drewniany kościółek przeniesiony z Ryczowa. Integralną częścią sektora wiejskiego jest szlachecki dwór z Drogini z 1730 roku, usytuowany na tarasowym wzniesieniu. Nad skansenem, w odległości 500 metrów na wzniesieniu sięgającym 362 m n.p.m., stoją ruiny Zamku Lipowiec, którego historia sięga czasów średniowiecza. Zamek otoczony jest rezerwatem przyrody.

www.mnpe.pl


Skansen

1 marca – 31 października: pn.-nd. 8.00-18.00
1 listopada – 28/29 lutego: pn.-nd. 8.00-15.00
bilety 10/5 zł, rodzinny (rodzice z dziećmi w wieku szkolnym) 25 zł; opłata za przewodnika 25 zł

Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę 25 marca 2016 odbędzie się o godzinie 9.30 w kościele z Ryczowa.

Wśród malowniczego terenu znajdują się zagrody chłopskie z sadami i ogródkami kwiatowymi, obiekty związane z wiejską produkcją rzemieślniczą, zespół małomiasteczkowy: dom podcieniowy z Alwerni (1825 r.) dom o charakterze podmiejskim przeniesiony z Chrzanowa (1804 r.) wyposażony w warsztat garncarski, spichlerz dworski pochodzący z Kościelca (1789 r.), karczma z Minogi (XIX w.) oraz zagroda w typie okołu, przeniesiona ze Staniątek (1855 r.). Najstarszym obiektem w skansenie jest kościół z Ryczowa z 1623 r., z oryginalnym wyposażeniem, m.in. trzema ołtarzami barokowymi, polichromia projektu Jerzego Fedkowicza (1930 r.). W obrębie murów stoi dzwonnica z Nowej Góry (1778 r.) a w ich sąsiedztwie budynek plebanii i XVIII-wieczne: spichlerz plebański z Tenczynka i stodoła ośmioboczna z Regulic. Obraz wsi nadwiślańskiej uzupełniają: olejarnia z Dąbrowy Szlacheckiej z oryginalnymi stępami i prasą, kuźnia przeniesiona z Liszek i młyn wodny z Sadka z izbą kurną pochodzący z końca XIX w. Najbardziej okazałym obiektem skansenu jest dwór z Drogini (1730 r.).
Dwór z Drogini pn.-pt. 8.00-15.00, sb., nd. 11.00-18.00

Ten typowo polski dwór został zbudowany w 1730 r. w Drogini (koło Myślenic) przez Adama Jordana, ówczesnego właściciela dóbr drogińskich. Po jego śmierci posiadłość często zmieniała właściciela. W 1945 roku majątek został znacjonalizowany i odtąd dwór służył różnym instytucjom, nieuchronnie popadając w ruinę. W 1996 resztki z dawnej świetności dworu zostały zakupione przez Muzeum i przeniesione do Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego w Wygiełzowie, gdzie w latach 2002-2006 dokonano rekonstrukcji obiektu. Wnętrze dawnej siedziby szlacheckiej zostało zaadaptowane do potrzeb działalności muzealnej i komercyjnej. Ekspozycja wnętrz dworskich obejmuje pięć sal: salon, pokój pani, pokój rezydentki, sypialnię i gabinet pana. Z dawnego wyposażenia dworu zachowały się jedynie portyk kamienny, część belek stropowych, stolarka okienna i drzwiowa oraz trzy piece kaflowe z początku XX w. Część komercyjna dworu to dwie duże sale przeznaczone na potrzeby działalności konferencyjnej, koncertowej i wystaw czasowych.


Zamek Lipowiec

1 marca – 31 października: pn.-nd. 8.00-18.00
1 listopada – 28/29 lutego: pn.-nd. 8.00-15.00
bilety 7/4 zł, rodzinny 17 zł; opłata za przewodnika 20 zł

Pierwsza wzmianka o tym miejscu pojawia się w dziele Jana Długosza i mówi, że teren na którym wzniesiono zamek należał u początku XIII w. do małopolskiego rodu rycerskiego Gryfitów. Dobra babickie wraz z Lipowcem były własnością Klemensa Gryfity z Ruszczy. 1243 r. nabył go biskup krakowski Jan Prandota i zamek do końca XVIII w. był własnością biskupstwa. Z XV w. pochodzą udokumentowane fakty o użytkowaniu zamku jako więzienia. Do dzisiaj zachowała się niegdyś wolnostojąca okrągła wieża, której dolne partie pochodzą na pewno z drugiej połowy XIII i początku XIV w., studnia wykuta w litej skale i fragment przedbramia. W 1655 r. zamek nie zdołał obronić się przed nowoczesną armią szwedzką: pobyt wojsk okupanta przyczynił się do znacznej dewastacji budowli. Opuszczony i niszczejący zamek przetrwał w stanie ruiny do połowy lat pięćdziesiątych XX w., kiedy to uznano Lipowiec za obiekt zabytkowy.