Powrót do skarbów

Po dwumiesięcznej przerwie związanej z pandemią Zamek Królewski na Wawelu otwiera dla zwiedzających wystawę stałą Skarbiec Koronny i Zbrojownię – w niezwykłej odsłonie. W Skarbcu, gdzie zgromadzono kosztowności i precjoza, będzie można,dzięki staraniom wawelskich muzealników, przez najbliższy miesiąc obejrzeć także arcydzieła sztuki średniowiecznej – 24 zabytki z trzech muzeów państwowych, czterech instytucji kościelnych oraz kolekcji prywatnej. Prezentacja potrwa do 28 czerwca 2020.

W roku siedemsetnej rocznicy koronacji Władysława Łokietka w sposób szczególny pamiętamy o dokonaniach przedstawicieli dynastii Piastów. Z punktu widzenia Krakowa i Wawelu na szczególną uwagę zasługuje właśnie Łokietek – pierwszy z władców koronowanych i pochowanych na Wawelu, a także jego syn – Kazimierz Wielki – któremu zawdzięczamy szereg budowli przetrwałych do dziś na Wzgórzu. Siedemsetlecie koronacji Łokietka Zamek uczcił wystawą Skarby epoki Piastów, która z powodu pandemii musiał zostać przedwcześnie zamknięta.

Teraz w Sali Kazimierzowskiej w Skarbcu Koronnym zobaczymy drogocenne fundacje ostatniego Piasta na polskim tronie. Obok posiadanego przez Wawel kielicha sprawionego przez Kazimierza Wielkiego do Trzemeszna w Skarbcu znajdą się inne dary tego monarchy: kielich posłany w 1363 roku do Lądu nad Wartą (wypożyczony z Kalisza) oraz kielich i relikwiarz św. Marii Magdaleny ze Stopnicy (użyczony przez bazylikę katedralną w Kielcach). W ten sposób pod sklepieniem Sali Kazimierzowskiej spotkały się cztery wyjątkowe srebra, którymi Kazimierz Wielki obdarował ważne dla niego świątynie.

Obok wawelskich klejnotów, pozyskanych w czasie powojennych badań archeologicznych, w Skarbcu prznetowanych jest osiem pamiątek po św. Kindze, które tamtejsze Siostry Klaryski uratowały z rozmaitych dziejowych perturbacji. Wśród nich szczególną uwagę zwraca misternej roboty luksusowa łyżeczka z czerpakiem z agatu lub jaspisu, a także rzeźbiona w sardonyksie gemma z wyobrażeniem rzymskiej cesarzowej Julii Domny. Wymownym symbolem pozostaje pierścień, który w tradycji klasztornej uchodzi za zaręczynowy księżnej Kingi.Obok prezentujemy najwspanialszy pierścień odnaleziony w grobach arcybiskupów gnieźnieńskich, z ogromnym topazem.

Najstarszy polski złoty kielich (połowa XI w.), który od 1962 r. jest depozytem opactwa tynieckiego na Wawelu, zyskał w nowej odsłonie Skarbca Koronnego godne sąsiedztwo. Dwa podobne, maleńkie srebrne naczynia z 2. poł. XI i 2. poł. XII w. należą do Muzeum w Łęczycy. Pochodzą z zespołu odkrytego w czasie badań fundamentów kolegiaty w Tumie pod Łęczycą. Inne, jeszcze wspanialsze romańskie kielichy i patenę wypożyczyliśmy z Muzeum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, kolegiaty w Kaliszu oraz Muzeum Narodowego w Warszawie.

Szczególnej rangi nabiera prezentacja w Skarbcu Koronnym wyjątkowych klejnotów ze skarbu pochodzącego ze Środy Śląskiej: kobiecej korony i ceremonialnej zapony, użyczonych przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Pierwotnie znajdowały się w skarbcu Karola IV Luksem-burskiego w Pradze. Ich dramatyczne losy, także te związane z okolicznościami ukrycia przez Żydów w Środzie Śląskiej, a następnie przypadkowego odnalezienia i poważnego zniszczenia w 1985 r., mogłyby z pewnością stać się kanwą sensacyjnego filmu.

wystawa czynna:
• poniedziałek 9.30–13:00, ostatnie wejście o 12.30
• wtorek – niedziela 9.30–17.00, ostatnie wejście o 16.30
przerwy sanitarne: 13.00-13:30, ostatnie wejście przed przerwą – 12.30
bilety: 25 normalny, 15 ulgowy; wstęp bezpłatny – w poniedziałek
sprzedaż biletów przy wejściu na wystawę