Kiedy wybuch I wojny światowej stworzył szansę odzyskania polskiej państwowości, w działalność organizacji niepodległościowych włączyło się wiele kobiet. Działały jako kurierki, sanitariuszki, lekarki, a nawet walczyły na froncie (z powodu oficjalnego zakazu przyjmowania kobiet do wojska – w męskim przebraniu). Pod koniec 1918 roku powstała Ochotnicza Legia Kobiet, która wzięła udział w polsko-ukraińskiej bitwie o Lwów, a następnie w wojnie polsko-bolszewickiej. Gdy po 1 września 1939 roku kraj znów wymagał obrony, kobiety działały w konspiracji na równi z mężczyznami. Bohaterkami wystawy Piękna Niepodległa, prezentowanej od 9 marca w Muzeum Armii Krajowej w ramach krakowskich obchodów stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę, są uczestniczki obu światowych konfliktów, a także działaczki społeczne, polityczne czy kulturalne okresu międzywojennego. Kobiece twarze walki i pracy dla wolnej Polski ujrzymy na archiwalnych zdjęciach i wśród pamiątek nawiązujących do konspiracyjnej codzienności. (dd)