Cykl wydarzeń Andrzej Wajda w Krakowie organizowany przez MICET/Narodowy Stary Teatr w Krakowie wraz z innymi krakowskimi instytucjami: projekcje filmowe, wystawy i rozmowy poświęcone twórczości jednego z najwybitniejszych europejskich reżyserów teatralnych i filmowych.
Andrzej Wajda zadebiutował w Starym Teatrze Weselem S. Wyspiańskiego w 1963 roku, ostatnią produkcję – Makbeta W. Szekspira – przygotował na Dużej Scenie w 2004 roku. W trakcie czterdziestu lat pracy w Starym zdążył nie tylko wyreżyserować 18 spektakli, 14 Teatrów Telewizji i 19 filmów, zrewolucjonizować myślenie o przestrzeni scenicznej i odebrać Oscara za całokształt twórczości, ale – przed wszystkim – rozkochać w sobie tłumy widzów, których nastroje potrafił czytać jak nikt inny.
Musiał mieć wyjątkowy dar patrzenia, łowienia rzeczy ulotnych. Uważne spojrzenie nie jest egoistyczne, tylko twórcze. Uruchamia wrażliwość innych. Wajda robił filmy i sztuki teatralne dla jednego, przechwyconego obrazu. Taki obrazem było gigantyczne śmietnisko w Popiele i diamencie, czy scena czytania fragmentu Biblii w Biesach. Jego twórczość oscyluje między idyllą a katastrofą, jak w Lotnej czy Nocy listopadowej. Czyste piękno, do którego tęskni, jest zawsze okupione wizją śmierci. I choć nam się nie należy, ostatecznie u Wajdy to ono zwycięża, jak we Wszystko na sprzedaż – filmie w całości złożonym z ulotnych spojrzeń, czy teatralnej Zbrodni i karze, inscenizowanej filmowym kadrem. To się łączy z wielką tajemnicą Wajdy: wiarą w spojrzenie, które przetrwa, kiedy jego już między nami nie będzie.
Tadeusz Sobolewski
Program:
Andrzej Wajda SPOJRZENIA – wystawa
MICET, ul. Jagiellońska 1, Kraków
Otwarcie wystawy: 18 maja, 18.00
Wystawa czynna: wt-niedz, godz. 11.00-19.00, czas trwania 18.05-11.06.2017. Wejście w ramach biletu do MICET.
Andrzej Wajda zrealizował w Starym Teatrze 18 sztuk. Wesele i Noc listopadowa Stanisława Wyspiańskiego, Biesy oraz Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego, Hamlet i Makbet Williama Shakespeare’a to spektakle wyznaczające wyjątkowe miejsce Starego Teatru w polskiej kulturze. Niezwykła wartość inscenizacji Wajdy polega na krytycznym dialogu z polską myślą romantyczną oraz z czasem, w którym tworzył oraz na doskonałym kadrowaniu scenicznych obrazów. Wystawa Andrzej Wajda. Spojrzenia pokazuje osobę i twórczość reżysera z wielu perspektyw. Sceniczne błoto z Biesów, kostiumy z Wesela, Nocy listopadowej czy Makbeta, archiwalne zdjęcia i nagrania tworzą unikalną scenograficzną instalację. Wystawie towarzyszy unikalna publikacja – notes z rysunkami scenicznymi Andrzeja Wajdy do Zbrodni i kary z 1984 roku.
„Myślę, że siła Wajdy, jego rola narodowego artysty polegała właśnie na tym, że przywoływał wizję Polski, której nie ma, która jest zawsze przed nami (albo ukryta w nas) – nie zawłaszczona przez żadną ideologię” pisał po śmierci Artysty Tadeusz Sobolewski.
Aranżacja wystawy: Krystyna Zachwatowicz-Wajda
Krystyna Zachwatowicz-Wajda, Master Class Scenografia – warsztat wokół Zbrodni i kary
MICET, ul. Jagiellońska 1, Kraków
20 maja, 10.00-13.00
Zapisy: info@micet.pl
Scenograf musi być przygotowany, jakby sam miał reżyserować sztukę. Powinien stworzyć własny egzemplarz reżyserski, służący konfrontacji swojej wizji z pomysłem reżysera. Krystyna Zachwatowicz pracowała z największymi reżyserami w polskim teatrze. W Starym współtworzyła legendarne przedstawienia Konrada Swinarskiego (Nie-boska komedia, Dziady) i Jerzego Jarockiego (Matka, Szewcy). Jest autorką scenografii do przedstawień Andrzeja Wajdy, począwszy od Biesów w 1971 roku (m.in. Zbrodnia i kara, Hamlet IV, Wesele, Makbet). Podczas warsztatu artystka opowie o pracy scenografa nad tekstem, współpracy z reżyserem i pracownikami technicznymi teatru. Przedmiotem analizy będzie telewizyjna wersja Zbrodni i kary, spektaklu wystawionego przez Wajdę w Starym Teatrze w 1984 roku.
Wajda ze studentami
Akademia Sztuk Pięknych, pl. Matejki 13
21 maja, 11.00-13.00
Wykłady i wystawy – Andrzej Wajda w Katedrze Scenografii ASP w Krakowie.
Między Obrazami – pokaz filmu Biesy po latach wraz ze spotkaniem
MICET/Narodowy Stary Teatr, ul. Jagiellońska 1
21 maja, 17.00
Pokaz dokumentalnego filmu Andrzeja Wajdy Biesy po latach (2013). Po projekcji o twórczości reżysera rozmawiać będą: Jerzy Stuhr, Jerzy Radziwiłowicz i Tadeusz Lubelski. Biesy wystawione w 1971 roku w Starym Teatrze w Krakowie to jeden z najważniejszych spektakli zrealizowanych przez Andrzeja Wajdę. Przyjęte entuzjastycznie przez publiczność, przez dziesięć lat nieprzerwanie pozostawały w repertuarze teatru. W zrealizowanym w 2013 roku dokumencie wybitny reżyser, a także twórcy i obsada spektaklu, opowiadają o procesie jego powstania. O kreacjach aktorskich opowiada Wojciech Pszoniak, który wspomina „pracę w wojennych warunkach”, a także Jan Nowicki, określający przedstawienie mianem „bajecznego przekleństwa” i „rzeczy, na którą czeka się całe życie”. Krystyna Zachwatowicz opowiada o pracy nad kostiumami i scenografią do spektaklu, zaś kompozytor Zygmunt Konieczny wspomina niezwykle odważną, jak na tamte czasy, ścieżkę dźwiękową. Dla samego Wajdy, który był już wówczas znanym i cenionym twórcą, praca nad spektaklem zaowocowała refleksją: jeśli „mogę zrobić Biesy, to mogę wszystko”. Reżyser tłumaczy również, co go inspirowało w czasie pracy nad spektaklem, gdzie tkwił geniusz tekstu Dostojewskiego i dlaczego przedstawienie mogło powstać jedynie w Krakowie. Film jest koprodukcją Narodowego Instytutu Audiowizualnego.
Nic Dla Siebie – Manggha Wajdy
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, ul. M. Konopnickiej 26
27 maja, 10 czerwca, 11.00-12.00, 14.00-15.00
Zapisy na muzeum@manggha.pl
Spotkania i prezentacje wybranych obiektów podarowanych Muzeum Manggha przez Wajdę.
Pejzaże i Przestrzenie
MICET/Narodowy Stary Teatr, ul. Jagiellońska 1, Kraków
28 maja, 3 czerwca, 11.00-13.00, zapisy: info@micet.pl
Kuratorskie oprowadzanie po wystawie Andrzej Wajda SPOJRZENIA.
Architekt Wyobraźni
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, ul. M. Konopnickiej 26
28 maja, 17.00-19.00
Pokaz filmu Idea jest najważniejsza – architektoniczne pasje Andrzeja Wajdy, reż. Jacek Link-Lenczowski, scen. Krzysztof Ingarden, 2017
Sztuka Patrzenia
Muzeum Narodowe, Gmach Główny, al. 3 Maja 1, Kraków
3 czerwca, 13.00; 11 czerwca, 11.00
Spacer z kustoszem Anną Budzałek po Galerii Sztuki Polskiej XX wieku śladem malarzy, którzy inspirowali Andrzeja Wajdę. Świat opowiadany oczami malarzy, których sztukę można oglądać w Muzeum oddziaływał również na twórczość Andrzeja Wajdy. Spotkanie z dziełami tych artystów, którzy mieli wpływ na rozwój stanowić może ciekawą opowieść o tym jak można oglądać świat poprzez sztukę.
Nie/Pokoje. W Przestrzeni Ciała
MICET/Narodowy Stary Teatr, ul. Jagiellońska 1
4 czerwca, 13.00; 8 czerwca, 17.00
Zapisy: info@micet.pl
Inspiracje Andrzeja Wajdy do Makbeta. Oprowadzanie w ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie.
Teatr TV: Noc Listopadowa
Plac Szczepański, Kraków
10 czerwca, 19.00
Pokaz Teatru Telewizji Noc listopadowa Stanisława Wyspiańskiego w reż. Andrzeja Wajdy.
