Niewiele sztuk ma tak zobowiązującą tradycję teatralną, jak debiutancka jednoaktówka Stanisława Wyspiańskiego, wystawiona po raz pierwszy w 1898 roku w krakowskim Teatrze Miejskim, za dyrekcji Tadeusza Pawlikowskiego. Do historii teatru przeszła zwłaszcza niema rola Ludwika Solskiego. Choć był ju wtedy wybitnym i wziętym aktorem, został obsadzony w epizodzie, i to w sztuce początkującego autora, który w owym czasie współpracował z teatrem jako malarz dekorator. W Warszawiance Solski pokazywał się widzom jako Stary Wiarus, ochlapany błotem, którego przemarsz przez scenę, bez jednego słowa, stał się wydarzeniem utrwalonym na zawsze w kronikach polskiego teatru. Historycy literatury określają Warszawiankę i inne sztuki z początkowego okresu twórczości Wyspiańskiego jako „etiudy dramatyczne”. W tej Pieśni z roku 1831, w warstwie fabularno- anegdotycznej istotnie niewiele się dzieje. W dworku na przedmieściach Warszawy, w salonie sióstr Marii i Anny, przebywa gen. Chłopicki ze swym sztabem. Zebrani oczekują wieści z pola walki. Jest 25 lutego 1831 – trzeci miesiąc powstania listopadowego, trzeci dzień bitwy pod Grochowem. Młodzi patrioci są pełni zapału. Starzy, ogarnięci niewiarą w sens walki, studzą ich rozgorączkowanie swoją rozwagą. W saloniku toczy się burzliwa dyskusja. Wojskowi i cywile próbują namówić generała Chłopickiego, który złożył dyktaturę ofiarowaną mu w pierwszych dniach powstania, aby ponownie objął dowództwo. W kulminacyjnym momencie przybywa Stary Wiarus z wiadomością o klęsce bitwy o Olszynkę i śmierci narzeczonego Marii. Widząc jej nieugiętą postawę, Chłopicki decyduje się przejąć komendę nad wojskiem. [PAT]
WARszawianka – najnowszy spektakl Teatru Odwróconego – jest o pragnieniu i niemocy wybawienia narodu z rąk olbrzyma, o nadziei która była rozpłomieniona w umysłach i sercach żyjących w czasie bez nadziei. „Spektakl ten dedykuję polskim kobietom, bo za każdym razem, gdy mężczyzn «łany całe się kładły», one dbały o kolejne pokolenia” – mówi reżyser WARszawianki.
WARszawianka
na podst. dramatu Stanisława Wyspiańskiego
reżyseria/scenografia: Szymon Budzyk
występują:
Maria - Beata Śliwińska
Anna - Karolina Fortuna
Chłopicki - Andrzej Rozmus
Skrzynecki - Wojciech Trela
Młody oficer - Mateusz Paluch (PWST)
Stary wiarus - Jerzy Trela (gościnnie)
Chór Kobiet - Mieszkańcy Krynicy
premiera krakowska: 17 września 2016
Spektakl powstał w ramach projektu Teatr Modrzewiowy - od/nowa, który jest finansowany ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu Patriotyzm jutra oraz ze środków Województwa Małopolskiego.